حمد و سپاس خداوند، پیامبر (ص) و امامان معصوم (ع)در وصایای شهدا
حمد و سپاس خداوند، پیامبر (ص) و امامان معصوم (ع)در وصایای شهدا
از جمله مسایل مهم در ادبیّات انقلاب و دفاع مقدس، موضوع خدامحوری است. « ادبیات دفاع مقدّس و جنگ، ادبیاتی است که منطبق بر تعالیم قرآنی است؛ بنابراین مهم ترین محور معنایی مرتبط با انقلاب و جنگ خداگرایی است»(شیرشاهی،1390: 186). از موضوعات اعتقادی که در وصیتنامههای شهدای دانشجو نیز به آن توجّه شده است، ستایش خداوند، پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) است که بدین ترتیب آنها ارادت خود را نشان داده اند و نوع تفکّر اعتقادی خود را برجسته ساختهاند. در وصیت نامه شهید امین الله ترکی در این زمینه آمده است: "الحَمدُالله رَبِّ العالمین و الصلاهّ و السلام عَلی سَیِّدَنا وَ نَبیِنا اَبِی القاسِم مُحَمَّد وَ آلِهِ الطَّیِّبینَ الطّاهِرینَ المَعصومین". در حمد و ستایشهاست که میتوان به نوع نگاه شهدا به خداوند، پیامبر(ص) و امامان(ع) آشنا شد. امین الله ترکی در ستایش خود از خداوند، وی را قدرت مطلق مینامد؛ قدرتی که دیگرکسی برتر از او نیست و همه نیازمند به او هستند: "حمد و سپاس خدای را که پروردگار جهانیان است و هستی مطلق و قدرت مطلق و آزادی مطلق، فقط شایسته ی اوست؛ خدایی که جهان را به این زیبایی و عظمت خلق کرده و موجودات گوناگون آفریده و نعمتهای زیادی به آنها داده و بعد به سوی خویش هدایت کرده است؛ خدایی که واحد است و جز او خدایی نیست که بی نیاز و بی همتاست و همه محتاج اویند" قابل ذکر است که انتخاب نوع جملههای مدحی و منقبتی در وصیتنامه ها، علاوه بر نشان دادن اعتقادات قلبی رزمندگان، متأثّر از شرایط زمانه نیز بوده است. در جنگ تحمیلی کشور ایران با عراق و دیگر هم پیمانان آن که خود را ابرقدرتهای جهان میدانستند می جنگید؛ بنابراین این که رزمندگان در حمد خود صفت قدرتمند و بی نیاز از هر چیز و هر کس را برای خداوند به کار میبرند،می تواند نشاندهندهی این باشد که اگر از نیروهای بعثی، قدرتمندان جهان حمایت میکنند، از رزمندگان ایرانی نیروی حمایت و محافظت میکند که خیلی بالاتر از آنهاست؛ خدایی که بی نیاز از همه چیز و همه نیازمند به اویند. این نوع ستایشها سبب بالا رفتن اعتماد به نفس رزمندگان و امید به داشتن تکیه گاه بسیار محکم می شده است. برخی از شهدا، مانند: شهید سهراب شریعتی بر وحدانیت خداوند اشاره کرده اند و این که پیامبران و امامان برای هدایت بشر فرستاده شدهاند: " این بنده عاشق خداوند شهادت می دهم که خدا یکتاست و جز او خدایی نیست و پیامبران را برای هدایت بشر فرستاده و امامان(ع) هادیان امت می باشند، قیامت و معاد حق است".
جمشید اعتدالپور نیز به حمد خداوند میپردازد ؛ از این جهت که تنها وی را قابل ستایش میداند و بدین دلیل که او را از گرداب طاغوت به صراط مستقیم هدایت کرده است: "بار الها ستایش خاصّ توست و تو حقّی و وعده ی تو حقّ است و کلام تو حقّ است و عزم تو حقّ است و بهشت حقّ و دوزخ حقّ است. خدایا من تسلیم حکم توام و به تو ایمان آورده و بر تو توکّل کرده ام و به واسطه ی تو با دشمن مبارزه کردم و قضاوت را به سوی تو می آورم. بارالها حمد و سپاس تو را که ما را از گرداب های هلاکت طاغوت به صراط مستقیم و حاکمیت احکامت رهنمون ساختی ، بارالها حمد و سپاس تو را که بر بنده ی حقیر خویش عنایت نمودی و او را به راه شهدا رهنمون ساختی و تو را به خاطر همه ی نعمت هایت سپاس می گویم".
ابراهیم صفایی به ستایش خداوند می پردازد؛ چون به او توفیق حضور در جبهه و دفاع از انقلاب را داده است: "خدا را شاکر و سپاسگزارم که توفیق حضور در جبهه را به این بنده ی حقیر عطا نمود تا بتوانم دین خود را نسبت به امام، انقلاب و ملّت ایران ادا نمایم".
ابوالفضل محمّدی خداوند را به دلیل توفیق حضور در جبهه و رهایی از هوای نفس، ستوده است: "حمد و سپاس خدايي را كه ما را به اين مقام رهبري كرد و اگر هدايت و لطف الهي نبود ما خود به اين مقام راه نمي يافتيم. حمد و سپاس خداوندي را كه ما را به ديار حق هدايت كرد. خدايي را سپاس مي گويم كه قلب ما را از تمام ميكروب هايي كه ما را احاطه كرده و لحظه به لحظه به ما حمله مي كنند و باعث توقف ما مي شوند شياطيني كه مانند يك برده نمي گذارند. نور حقّ بر ما بتابد و ما هم جلوي پاي خود را ببينيم و ما را از ظلمت رهانيد و پرده ي جهل و سياهي را كه اين پرده همان هواي نفس است از جلوي ما برداشته و ديار حقّ را به ما نشان داد و با وزيدن بادي از يار حقّ، گرد و غبار هواهاي نفساني را از روي قلب ما برداشته و جسم ما را طاهر گردانيده و از چشمه ی حق جرعه ی آبي ما را نوشانيد و باز حمد و سپاس خداي را كه توفيق آمدن به اين دانشگاه را (جبهه)به من داد".
و از این نوع است حمد و ستایش زیر:
شهید حمیدرضا سپهری: " شکر و سپاس خدای را که نعمت هدایت به راهش را به ما عطا فرمود و سپاس او را که افتخار پیروزی بر کفر جهانی را به این ملّت عطا فرموده".
شهید غلامرضا طادی بنی:" الهی حمد و سپاس من تورا که به این بنده حقیر و ضعیف توفیق شهادت عطا فرمودی و با شهادت تمام آرزوهای مرا برآوردی، الها! لحظه شهادت را بهترین لحظات عمرما قرارده و تو خود جان ما را تحویل بگیر، زیرا الهی و ربّی من لی غیرک. معبودا! ربنا! ای پرورش دهنده روح الله، امام امت ما را تا ظهور مهدی (عج) ازجمع بلیات ارضی وسمائی مصون و محفوظ بدار و ایشان را مؤیّد و منّور بدار. الهی! رزمندگان تو را که عصاره ی پیروان ولایت، خلوص، تقوی، ایمان، شجاعت و عشق به ولایت برروی زمین هستند، پیرو و مؤیّد و منّور بدار. بارالها شهدای ما را اجازه ی ورود به محفل خاصّ خود و رسیدن به مقام وجه الهی خود عنایت فرما. پدر و مادر عزیزم در شهادت من برای سیدالشهدا(ع)، علی اصغر(ع)، علی اکبر(ع)، قاسم(ع)، عبدالله(ع)، جعفر(ع) وابوالفضل(ع) گریه کنید... .
شهید علیرضا سلطانی: " سپاس خدای را که ما را از گمراهی نجات داد و ما را رهروان خطّ حسین (علیه السلام) قرار داد و سپاس خدای را که ما انسان ها را در برهه ای از زمان آفرید که رهبرمان خمینی باشد. سپاس خدای را که تمام هستی را آفرید و در زمان و مکان نمی گنجد و حمد و ثنای خدایی را که مرا موفّق کرد در راهش گام بردارم و امانتی را که داشتم به صاحبش بازگردانم".
شهید کریم اسلامی: "حمد و سپاس بی کران خداوند قادر متعال که نعمت ولایت حضرت محمد(ص) و آلش را به ما عطا کرد".
شهید علی بابا احمدی: "این تویی که منبع نور و نعمتی و تویی که مبدا و معاد قدرت داری و به هر چه پیشت تعلّق گیرد، توانایی". بعد ازحمد خداوند، معمولاً در وصیتنامههای شهدا نعت پیامبر و امامان وجود دارد. امین الله ترکی پیامبر(ص) را کسی می داند که با آوردن دین اسلام، مردم را با این نور آشنا کرده است و در پرداختن به امامان نیز اشارهی می کند، به سختی هایی که در طول تاریخ دیده اند: "با درود و سلام بی پایان بر پیامبران از آدم تا خاتم حضرت محمّد (ص) یگانه پرچمدار اسلام که با نور مبارکش نور اسلام را در دنیا روشنایی بخشید و ما را با اسلام آشنا ساخت و با درود و سلام بی پایان بر اهل بیت اطهارش حضرت علی(ع) و یازده فرزندش که همگی آنها به دست کافران مسموم یا به شهادت رسیدند به جز امام زمان که به امر خداوند بزرگ در غیبت کبری است و ما همگی انتظار فرجش از طرف خدا خواستاریم و لحظه شماری می کنیم". در وصیت نامه ی جمشید بابا احمدی نیز بر پیامبر درود فرستاده میشود: "با سلام و درود به محمّد مصطفی (ص) آخرین پیامبر اسلام".درود بر امام زمان(عج) و دیگر امامان(ع) زینت بخش آغاز وصیتنامههای شهداست؛ مانند
شهید شهاب الدین کاووسی: "با درود و سلام بر مهدي موعود"؛ شهید ابوالفضل محمدی: "و با درود و سلام به پيشگاه مقدس يگانه منجي عالم بشريت امام زمان« مهدي موعود»"؛
شهید یدالله باقری: " با سلام و درود بیکران بر امام زمان (عج)یگانه منجی بشریت"؛
شهیدمحمدعلی
جعفریان: "با درود به روح زهرای مرضیه - سلام الله
علیها- و صلوات بر دوازده نور درخشان و ولایت و امامت علیه اسلام خصوصاً آخرین ایشان
امام حی حضرت حجت (عج) اَرواحُنا وَ اَرواحُ العالَمین لِتُرابِ مَقدَمِه الفِدا"
و شهید حکمت بالیده: " با درود و سلام فراوان بر ارواح پر فتوح
رسولان الهی بلاخص آخرین مرسلین حضرت محمّد بن عبدالله و ائمه اطهار بلاخص آخرین طاهرین
مهدی موعود (عج)". کورش صادقی