زهد و تقوا از منظر شهدای چهارمحال و بختیاری
دراین مقاله
برآنیم تا با تحقیقی کوتاه ، دنیا وعدم دلبستگی به آن و اینکه هدف از زندگی در این
دنیای فانی را از منظر شهدا استان چهارمحال و بختیاری که در وصیت نامه های خود
آورده اند بپردازیم . که وصیتنامه های شهدا نیز متأثر از این پشتوانهی فرهنگی و
این مضمون ، از مضامین رایج بوده است .
شهید جمشید اعتدالپور ( فرزند
عوضعلی متولد بیستم اسفند 1342 در شهرکرد که بیست و یکم دی 1365 در شلمچه به شهادت
رسید ) به رزمندگان و پاسداران گوشزد میکندکه : دنیا محّل گذر
است؛ بنابراین انسان باید زاهدانه زندگی کند و نفس خود را تهذیب نماید: "ذکر خدا
و استغفار بسیار کنید و یادتان باشد که دنیا محّل گذر است .ای پاسدار
تو باید یک زاهد باشی که زاهد کسی است که پوسیدگی تن در خاک را فراموش نکند و زینت
های دنیا و اضافه بر ضرورت ها را رها کند. ای برادران پاسدار زیرک باشید که زیرک کسی
است که نفس راست گرداند و برای پس از مرگ کوشش کند".
عدم دلبستگی شهدا
ورزمندگان به دنیا واینکه این سرای دنیوی محل آزمایش و جمع کردن توشه برای رسیدن
به قرب خداوندی است که ؛ شهید شهاب الدّین کاووسی (
فرزند منصور متولد یکم بهمن 1344 در فرخشهر که بیست و دوم
دی 1365 در شلمچه به شهادت رسید ) نیز دنیاگریزی را از مسایل
اساسی زندگی انسان دانسته است و خطاب به مردم گوشزد کرده است که هدف از خلقت انسان
عبادت خداوند بوده است نه دل بستن به دنیا؛ بنابراین از آنها میخواهد که هدف خلقت
خود را فراموش نکنند و به دنیا دل نبندند: " اي مردم ، اين
سخن حقير را بشنويد كه همان طوركه قرآن و ائمة معصومين فرموده اند: اين دنيا مكاني
موقت است ، مكاني كه تنها محّل آزمايش انسان است و بس . انسان به اين دنيا پا نگذاشته،
مگر براي آزمايش شدن ، آزمايش براي انجام آنچه كه تعهّد داده است و آزمايش آنچه كه
بايد انجام دهد. خداوند در قرآن فرموده است: كه ما جن
و انس را فقط براي عبادت و بندگي خلق كرده ايم و انسان بر سر اين مسئله امتحان مي شود
كه آيا مي تواند جداً عبد و بندة خدا باشد يا آنكه از خدا يادش مي رود و دل به دنيا
مي بندد. اگر انسان توانست كه تنها عبد و بندة خدا باشد و به دستورات او عمل
كند پس در امتحان خود موفّق شده و اگر نتوانست كه به دستورات او عمل كند پس به همان
ذلّت و خواري كه خداوند فرموده گرفتار مي شود" و بر مبنای همان تفکّر زاهدانه
است که مخاطب خود را از آتش دوزخ میترساند و آنها را برای دریافت هدف خلقت به فکر
کردن فرا میخواند: " اي مردم تاكنون شده كه قدري به تفكّر
بنشينيد و اندكي دربارة هدف از آمدن به اين جهان و زندگي كردن در اين جهان و سپس مردن
تفكّر كنيد؟ جداً ما چرا در اين دنيا وظایف و مسئوليت هايمان را انجام نمي دهيم؟ مگر
نه آنكه وظيفه و مسئوليت ما طبق آيات قرآن و گفتار ائمة معصومين مشخص شده؟ مگر نه آنكه
روزي به خاطر انجام ندادن وظايفمان عذاب خواهيم شد، پس چرا ما باز از انجام وظيفة خود
خودداري مي كنيم؟ مگرنه آنكه روزي از ما سؤال مي شود كه چرا مسئوليت خود را انجام نداده
ايد؟ پس ديگر كي مي خواهيم وظايفمان را انجام دهيم و به قول قرآن: الم یأن للذین آمنوا ان تخشع قلوبهم لذکرالله .(حدید/16)
آيا وقت آن نرسيده كه ما متوجّه مسئوليت خود شويم و براي انجام مسئوليت اصلي خود كوشش
كنيم. عزيزان اگر مي خواهيد مسئوليت خود را بشناسيد و بيش از پيش متوجّه آن شويد، جداً
متوّسل به قرآن شويد و در قرائت بيشتر قرآن به هيچ وجه كوتاهي نكنيد". وی نیز
متأثر از کلام پیامبر به دو نوع جهاد قایل است: جهاد بیرونی و با کفّار که جهاد
اصغر است و جهاد درونی و با نفس که جهاد اکبر است. از نظر وی، وظیفه ی مردم در
مرتبهی اوّل پرداختن به جهاد اکبر است: " از هم اكنون
مبارزه با نفس خود را كه ما را به سوء و بدي امر مي كند و به قول پيامبر جهاد اكبر
را شروع كنيم تا شايد رستگار شويم. بياييد تا با كتاب خدا؛ يعني قرآن كريم و از آيات
آن براي تشخيص راه از چاه در زندگيمان استفاده كنيم".
از نظر
شهید یدالله باقری ، ( فرزند
قربانعلی متولد ششم خرداد 1349 در روستای کاکلک از توابع شهرستان شهرکرد که بیست و
سوم اسفند 1366 در شاخ شمیران به شهادت رسید ) ؛ دنیا
محّل گذر است؛ بنابراین چیزی که پایداری و ثبات ندارد، جای مناسبی نیز برای دل
بستن نیست : " همیشه به فکر قیامت باشید که این دنیا
محّل گذر است که انسان روزی می آید و روزی می رود".
شهید نادر حیدری ( فرزند
اسدالله متولد دهم آذر 1343 روستای دستناء از توابع شهرستان کیار که یازدهم اسفند
1364 در اروندرود به شهادت رسید ) نیز به مذمّت دنیا پرداخته
است؛ چرا که به اعتقاد وی، انسان در این دنیا نمیتواند به کمال و سعادت برسد :" این
دنیای فانی محّل گذر است و جایی است برای امتحان الهی از طرف خداوند و نمی تواند هدف
نهایی باشد کمال و سعادت انسان این دنیا نیست ، که چند روزی بخواهی به آن دل ببندی
اگر کمال انسان این دنیا می بود ، باید فرض بر این باشد که وقتی به این آمال و آرزوها
رسیدی دلخوش باشی و خلاصه مطلوب انسان آنست که وقتی به او می رسد آرام بگیرد و حال
می بینیم که چه بسیار انسانهایی که به این خداهای دروغین دنیا دلبسته اند و وقتی آنها
را می یابند ، آرام نمی گیرند و باز می خواهند بیشتر بدست بیاورند و یا بیشتر ارضا
شوند و ارضا نمی شوند ، از اینجا فهمیده می شود که این کمال انسان نیست. کمال انسان
در دنیای دیگری است و مراحلش باید در این دنیا طی شود. دلبستگی به دنیا منشأ همه گناهان
است. انسان وارسته و به خدا پیوسته در فکر این نیست که چه کنم مال بیشتری بدست بیاورم
".
شهید فرامرز غفارپور ( فرزند حسن
سیزدهم آبان 1343 در شهرکرد به دنیا آمد و سی ویکم تیر 1365 در جزیره مجنون به
شهادت رسید ) : "عمر کوتاه و محدود خود را با سرگرم شدن به مسایل
مادی و انحرافی دنیا و روی آوردن به لذّت های پوچ و زودگذر آن تلف نکنیم".
نمونههای دیگر از مذمّت دنیا، دعوت به زاهدانه زیستن و
مبارزه با نفس در وصایای شهدای استان :
شهید علی احمدی عیسی آبادی ( فرزند
رضا یکم اسفند 1343 در روستای عیسی آباد از توابع شهرستان فارسان به دنیا آمد و
بیست و یکم اردیبهشت 1361 در خرمشهر به شهادت رسید ) :
"ما به خودمان تعلّق نداریم؛ یعنی خلق نشده ایم تا راحت طلب باشیم یا در پی
آسایش دنیوی باشیم. نه این زندگی مادی ارزشی ندارد. ما خلق شده ایم تا آزمایش
بشویم و اساساً جهان آزمایشی [بیش] نیست و زندگی جاوید ما دنیای دیگری است".
شهید حکمت بالیده ( قرزند هرمز
متولد ششم فروردین 1344 در روستای کران از توابع شهرستان فارسان که دهم اسفند 1365
در شلمچه به شهادت رسید ) :" برادران و خواهران گرامی خود
را تزکیه نموده ودر مسیر الهی حرکت کنید که در آخرت دچار سختی نشوید، دعا را قرائت
کنید و از خداوند طلب عفو نمایید و همیشه به یاد آخرت باشید ، مگر نه این است که انسان
برای آخرت آفریده شده نه دنیا؟ برای مردن نه برای زنده ماندن؟ پس همه در این دنیا مسافریم
و راهی است که باید پیموده شود".
شهید فرود نصیری ( فرزند نعمت
الله پانزدهم تیر 1340 در شهر فارسان به دنیا آمد و چهارم بهمن 1361 به شهادت رسید
) : "پدرجان همه ی ما باید این چهار روز زندگی را پشت سربگذاریم
ودنیا هم لذّتی ندارد . اگردنیا لذّت و خوشی داشت، نابود شدنی نبود. احتمالاً چیزی
که نابود بشود، لذّت ندارد . بنابراین همه ی ما به سراغ مرگ می رویم. یکی دورتر و یکی
نزدیکتر".
شهید مصیب یوسفی:
"زیاد به این دنیا که مانند پلی است دل نبندید؛که آدمی را به ذلّت و خواری می
کشاند".
شهید
ایرج خسرویان ( فرزند فتحعلی
سوم دی 1338 در روستای سرچاه از توابع شهرستان اردل به دنیا آمد و بیست و چهارم
فروردین 1362 در شرق بصره به شهادت رسید ) :
"امروز راه خدا یا عمل صالح همان جنگ اسلام و کفر است که باید با شرکت خود در
آن از جهل و تاریکی رهایی یابید، خود را از مادیات و هواها و شهوات پستی مادی و زندگی
ذلّت بار و پوچ و سراسر رنج و شفقت و خالی از ارزشهای انسانی نجات دهید بیاید".
شهید رحم خدا
مولایی: " وقتي كسي به روز قيامت و روز واپسين ايمان داشته باشد
و درك كرده باشد كه دنيا محّل گذر است، دل به اين دنيا نخواهد
بست و براي مقصد جاوداني خود آماده خواهد شد و سعي مي كند براي
رسيدن به مقصد از راهي برود كه ذخيره و آذوقه اي براي آنجا داشته باشد و هنگامي بدانجا رسيد،
سخت نگذرد".
شهید سیامک کبیری ( فرزند فرج
الله نهم فروردین 1338 در شهر سامان به دنیا آمد و دوم فروردین 1361 در رقابیه به
شهادت رسید ) : "می دانم که گوشهای تمام مردم را پنبه های
بی خیالی و بی تفاوتی پر کرده است و هنوز در بذر نان و نام و خانه راحت می باشند، امّا
برای اتمام حجت می گویم ای مردم، به خود آیید و سر از لاک بی تفاوتی و راحت طلبی بردارید
و به روز قیامت بیندیشید که خدا شما را بازخواست خواهد کرد".
تهیه و تحقیق کورش صادقی چلیچه
